Begrippenlijst

Hieronder vind je een overzicht van veel gebruikte begrippen in de kozijnenwereld.

Aanslagrand

Een bouwkundige aanslag wordt ook wel aanslagrand, neus of lip genoemd. Een kunststof kozijn kan aan de buitenzijde deze rand hebben. De aanslag is over het algemeen 2 cm breed en op het uiteinde zit rubber.

Afdichting

Over het algemeen wordt er een rubberen afdichting geplaatst in kozijnen. Deze afdichting zorgt ervoor dat de koude lucht buiten en de warme lucht binnen blijft. 

Afstandhouders

Afstandhouders, ook wel spacers genoemd, hebben invloed op de Uw-waarde van het glas. Met afstandhouders wordt het dubbel of driedubbel glas samengehouden. Er zijn de klassieke aluminium afstandshouders en je hebt de thermisch verbeterde afstandhouders.

Amsterdams schuifraam

Bij een Amsterdams schuifraam lijkt het alsof het onderste raam over het bovenste raam kan bewegen. Feitelijk komt het bovenlicht van een Amsterdams schuifraam iets naar voren waardoor het een schuifraam lijkt maar het dus eigenlijk een heel praktisch kunststof draaikiepraam is. 

Beslag

Klinken, sloten en scharnieren vormen een belangrijk onderdeel van kozijnen en deuren. Alles wat nodig is om kozijnen en deuren te openen of te sluiten, noemen we beslag.

Bloemkozijn

Een bloemkozijn breekt een vlakke muur aan de buitenzijde van de woning en creëert een extra brede vensterbank. Het geeft ruimte voor het plaatsen van decoratieve elementen of bloemen. 

Boerendeur

Een boerendeur of duodeur is meestal een buitendeur, bestaande uit twee delen, een onder- en bovendeur. Het bovenste gedeelte kan afzonderlijk of gelijktijdig met de onderste helft geopend en gesloten worden. 

Borstwering

Een borstwering is een halfhoog muurtje of wand van stenen, schroten, rabatdelen of panelen. Komt voor in deuren, tuindeuren, of schuifpui en bestaat uit een schroten of een glad paneel.

Draaikiepraam

Als een raam zowel kan draaien als kan kiepen noemen we dit een draaikiepraam. U kunt dit type raam ‘gewoon’ open zetten, maar ook kiepen. Een handige en prettige manier om te ventileren.

Draairaam

Als je een raam alleen naar binnen of buiten kunt openen spreken we over een draairaam. Omdat je het kozijn gemakkelijk naar binnen kunt draaien is het kozijn van binnen uit veilig en gemakkelijk schoon te maken.

ESP

ESP zorgt er, in combinatie met versterkte scharnieren, voor ongekende stevigheid. De schroeven worden niet alleen bevestigd in het kunststof en staal, maar ook in de speciale lijst van massief PVC. Daardoor kunnen de scharnieren driemaal zwaarder belast worden dan bij traditionele kozijnen. 

GVS

Met GVS wordt effectief voorkomen dat de raamvleugel zover kan worden verschoven dat de paddenstoelenpinnen uit de spitsen kunnen worden geduwd tijdens manipulatie pogingen op het raam.

Hollandse hoek

Een Hollandse Hoek, ook wel rechte hoek, houtverbindingslook of HVL verbinding genoemd. Hierbij heeft het kozijn een horizontale verbinding en de vleugel heeft een verticale verbinding. Van buiten gezien, is het verschil tussen een houten kozijn of een kunststof kozijn, niet tot nauwelijks zichtbaar.

Houtnerf folie

Houtnerf folie is een soort van dikke folie die wordt aangebracht op het kunststof kozijn om een hout look te creëren.

HR glas

HR glas is de opvolger van standaard dubbelglas. Bij HR glas is het glas aan één binnenzijde gecoat waardoor het beter isoleert. Het metaallaagje laat de zonnestraling door en weerkaatst de langgolvige straling.

HR+ glas

HR+ glas is de opvolger van HR glas. Bij HR+ glas wordt naast de coating de spouw gevuld met een gasvulling (argon of krypton) i.p.v. droge lucht.

HR++ glas

De opvolger van HR+ isolatieglas. Hier wordt een verbeterde coating toegepast met een argon gasvulling. Dit is momenteel het meest toegepaste dubbelglas.

HR+++ glas

HR+++ glas wordt ook wel triple glas of driedubbelglas genoemd. HR+++ glas bestaat niet uit twee, maar uit drie glasbladen en dus twee spouwen. De twee buitenste ruiten zijn aan de binnenzijde voorzien van de verbeterde HR coating en de spouwen zijn gevuld met edelgas. Triple glas is door de drie glasplaten wel een stuk dikker en zwaarder dan HR++ glas. Hierdoor kan het meestal niet toegepast worden in bestaande kozijnen.

Intrekkozijn

Een intrekkozijn, ook wel renovatiekozijn genoemd, is een kozijn met een renovatiesponning of aanslag die u in de gevelopening trekt en monteert op een stelkozijn. Omdat men bij het plaatsen het kozijn als het ware van buiten naar binnen trekt spreekt men ook wel van een intrekkozijn. 

Inzethor

Hor voor het buitenhouden van insecten en ander ongedierte. Kan zonder schroeven of plakken in een kozijn worden geplaatst. Klemt zichzelf vast.

Isolatiewaarde

De isolatiewaarde van een kozijn geeft aan hoeveel warmte er verloren gaat. De isolatiewaarde van een kozijn wordt weergegeven door middel van een U-waarde. Hierbij is een lagere U-waarde beter, omdat er dan minder warmte verloren gaat.

Lasnaad

Zichtbare naad in de hoeken van een kunststof kozijn, hier zijn de verschillende onderdelen van het kozijn aan elkaar gelast. De lasnaad is waterdicht en draagt bij aan een lange levensduur van het kozijn.

Latei

Stalen of betonnen verticale balk die de muurconstructie boven een kozijn draagt. Zonder latei rust de muur direct op het kozijn. Deze zal hierdoor na verloop van tijd doorzakken of het volledig begeven.

Luchtkamers

Dit zijn ruimtes in het kozijnprofiel die ervoor zorgen dat er een goede isolatiewaarde kan worden behaald. De luchtkamers zorgen voor een betere isolatie door de stilstaande lucht in de kamers. Deze stilstaande lucht heeft een isolerende functie, net zoals bij dubbel glas. Het zorgt ervoor dat koude lucht minder goed binnen kan komen. 

Melkmeisje

Een melkmeisje is een bouwkundige naam voor een type kozijn waarbij een voordeur of achterdeur aan beide zijden een zijlicht of raam hebben. Kenmerkend is dat deze ramen niet doorlopen tot aan de grond, maar dat er een borstwering onder zit. Zo ontstaat het beeld van een meisje dat twee emmers melk draagt aan een juk.

Overslag

Het niet gelijk zijn van de profielbreedte van het kozijn: buitenkant is breder in tegenstelling tot stomp.

Pakkingen

Pakkingen zijn materialen die gebruikt worden om open ruimtes op te vullen. Hierbij wordt lekkage tussen de twee oppervlakte voorkomen die aan elkaar worden gemaakt. 

PADK beslag

Met PADK (Parallel Afstelbaar Draai Kiep) beslag kan men een draaikiepraam of schuifpui naast "draaien" en "kiepen" ook het bewegende deel van het raam 6 millimeter naar zich toe trekken. Er ontstaat zo een ca. 6 mm brede luchtspleet die onder alle weersomstandigheden een natuurlijke en veilige ventilatie garandeert. 

Politiekeurmerk Veilig Wonen

Het Politiekeurmerk Veilig Wonen (PKVW) is een keurmerk voor woningen die voldoen aan de eisen op het gebied van inbraakpreventie en sociale veiligheid. 

Profielen

De profielen bepalen in principe de (bouwtechnische) eigenschappen van een kozijn, zoals het aantal luchtkamers, de inbouwdiepte en de isolatiewaarde. 

R-waarde

De R-waarde drukt de warmteweerstand van een isolatiemateriaal laag uit. Hoe hoger de R-waarde, hoe meer warmte het materiaal tegenhoudt en hoe beter het isoleert.

Raamdorpel

Een raamdorpel is een onderdeel van de gevel. De raamdorpel voorkomt dat er water of vuil via de gevel naar beneden loopt. De raamdorpel wordt ook waterslag genoemd, vooral als die van metaal of kunststof is gemaakt. Bij beton en steen wordt vooral de term raamdorpel gebruikt.

Roeden

Roeden zijn glas onderbrekingen van kunststof. De kunststof roeden worden in de spouw van het isolatieglas aangebracht, maar het is ook mogelijk om het op het glas te maken, hierin zijn verschillende breedtes mogelijk.

SKG keurmerk

SKG staat voor Stichting Kwaliteit Gevelbouw en is een onafhankelijke instantie die hang- en sluitwerk test op sterkte en duurzaamheid. Hang en sluitwerk dat bewezen heeft voldoende inbraakwerend te zijn mag het keurmerk met sterren dragen. 

Spant

Een spant is een verticale balk die de dakconstructie boven een kozijn draagt. Vergelijkbaar met een latei.

Sponning

Een sponning is een inkeping in het kozijnprofiel waar glas, een vleugel of een afwerklijst in gemonteerd kan worden. De sponning is de diepte van het kozijnprofiel.

Spouw

De ruimte tussen twee glasplaten wordt de spouw genoemd.

Standaard dubbelglas

Standaard dubbelglas bestaat uit twee platen glas die door een zogenaamde afstandhouder aan de rand van het glas uit elkaar worden gehouden. De randen van het glas worden afgesloten met een speciale kit zodat er een gesloten eenheid ontstaat. De ruimte tussen het glas wordt bij standaard dubbelglas gevuld met lucht. 

Stelkozijnen

Een stelkozijn is een kozijnen frame die in het raam wordt geplaatst ter ondersteuning van het echte kozijn. Bij montage op stelkozijnen is de constructie van het kozijn steviger waardoor de vormvastheid van het kozijn beter is. 

Stolpdeuren

Stolpdeuren bestaan uit twee te openen deuren naast elkaar zonder middenstijl. Het is als het ware een groter kozijn, met daarin twee deuren die openslaan. Als de deuren sluiten, sluiten ze in het midden tegen elkaar. 

Stolpnaald

Een stolpnaald is een kunststof lat die bij stolpdeuren of stolpramen op één van de draaibare delen wordt aangebracht om een goede water- en luchtdichte aansluiting te krijgen. 

Stompe montage

Hiermee wordt het koud in de spouw plaatsen van het kozijn bedoeld. Oftewel het kunststof kozijn wordt direct in de opening geplaatst. Stompe montage is een goedkopere montagewijze en is over het algemeen niet zo goed als montage op stelkozijnen. 

Thermische isolatie

Dit is alle isolatie die als doel heeft om het warmteverlies van de woning te verminderen. Dit heeft directe gevolgen voor de energiekosten van een woning en hier wordt dan ook vaak veel aandacht aan besteed bij isolatie. 

U-waarde

De U-waarde of het warmtedoorgangscoëfficiënt geeft aan hoezeer een kozijn geïsoleerd is. Laat het kozijn veel warmte door, dan ligt de U-waarde hoog. Is het kozijn thermisch goed geïsoleerd, dan heeft die een lage U-waarde.

Uf-waarde

De Uf-waarde (‘f’ staat voor frame) laat weten hoeveel warmte er verloren gaat via het raamprofiel. Kunststof scoort op dit vlak vaak beter dan hout en aluminium. Met stalen ramen is het vaak niet mogelijk om binnen de toelaatbare eisen te blijven.

Ug-waarde

De Ug-waarde (‘g’ staat voor glas) geeft de U-waarde enkel van het glas aan. De Ug-waarde van het glas mag 1.1 W/m²K zijn. In de huidige regelgeving rekent men met een Ug-waarde van 1.0 W/m²K.

Uw-waarde

De Uw-waarde (‘w’ staat voor window) geeft aan hoeveel warmte er verloren gaat door het volledige raam. Men rekent hierin met zowel het glas (Ug), het profiel (Uf) als de afstandhouders van het glas.

Valraam

Een valraam is een naar binnen vallend raam, dat vaak wordt gebruikt bij een klein raam. Met een valraam zorgt men voor voldoende ventilatie in de woning. Een valraam is naar binnenvallend en heeft de hendel aan de bovenkant zitten. 

Vast raam

Een vast raam is eigenlijk niets meer dan een kozijn met daarin glas. In een vast raam kunnen bijna alle types glas gebruikt worden, dit is afhankelijk van het kozijn. 

Verdiepte profielen

Ook wel ‘Nederlands profiel’ of ‘blokprofiel’ genoemd, zijn profielen met een grotere inbouwdiepte, meestal van meer dan 100 mm. Bij dit profiel staat het raam verder naar binnen.

VKG

Het VKG (Vereniging Kunststof Gevelelementenindustrie) is als branchevereniging bezig met het uitwerken en bekendmaken van de unieke eigenschappen en kwaliteiten van kunststof kozijnen op technisch, functioneel en esthetisch terrein en op milieugebied.

Vlakke profielen

Profielen met een kleinere inbouwdiepte, meestal van minder dan 100 mm. Bij dit profiel staat het raam juist wat verder naar buiten.

Wanddikte

De wanddikte van kunststof kozijnen kan zeer uiteenlopend zijn. De wanddikte van een kwaliteitsklasse A profiel moet minimaal 2,5 millimeter dik zijn om aan de eisen te voldoen. Wanneer een kozijnprofiel over deze minimale dikte beschikt is het slagvast én inbraakwerend.